बेलबारी नगरपालिका र स्वतन्त्र नागरिक समूहबिच झन् बढ्दैछ द्वन्द्व

बेलबारी नगरपालिकाको लेखा प्रमुख र ईन्जिनियर लगायतका कर्मचारीहरुले सामान्य काम गर्दा समेत घुस रकम माग्ने गरेको र नदिए काम नै रोकिदिने गरेको आरोप लागेको छ ।

सोमबार बिहान बेलबारीमा स्वतन्त्र नागरिक समूहले पत्रकार सम्मेलनमा गरि सो आरोप लगाएको हो । पछिल्ला दिनमा बढ्दो अनियमितता, घुस प्रथा, जनप्रतिनिधि र कर्मचारीको अकर्मण्यताविरुद्ध आवाज उठ्न थालेको हो ।

असार १२ गते नगरपालिकाभित्र भएको विवादलाई लिएर बेलबारीमा स्वतन्त्र नागरिक समूह र नगरपालिका आमनेसामने भएका छन् । पछिल्लो समय विवाद चर्किएको छ । नगर प्रमुख दिलप्रसाद राई (डीपी)को व्यवहार र अभिव्यक्तिले अवस्था थप जटिल बनाएको छ ।

नगरपालिकामा हुने अनियमितता रोक्नुपर्ने माग राखेर गएको समूहमाथि मेयर अभद्र शैलीमा प्रस्तुत भएको भिडियोमा देसार्वजनिक भएको थियो । उक्त विवादपछि पदीय हैसियत बिर्सिएर गलत हर्कत गरेको भन्दै मेयर राईको आलोचना हुँदै आएको छ ।

केही व्यक्तिले उनलाई कार्यकक्षमा लगेर छलफल गर्न आग्रह गरेका थिए । तर, राईले आफू ‘४ जनासँग भिड्न सक्छु’ भनेर धम्क्याएको आरोप नागरिक समाजको छ । अर्कोतिर असार १२ को घटनालाई लिएर बेलबारी नगरपालिकाका कर्मचारीहरूले अराजक समूहबाट धम्की आएको भन्दै असार १३ गते पेनडाउन गर्दै आन्दोलनको घोषणा गरेका थिए ।

त्यसपछि नेकपा (एमाले) बेलबारी नगर कमिटीले पनि विज्ञप्ति जारी गर्दै नागरिकहरूकै चरित्र हत्या हुने भाषा प्रयोग गरेको बेलबारी–३ का प्रतापकुमार थापाले बताए । उनले पारदर्शी हिसाबले कामकारबाही गर्न माग गर्दा र खर्च विवरण बाहिर ल्याउन दबाब दिँदा नगरपालिकाले नागरिक समाजमाथि मिथ्या, भ्रामक र जनविरोधी आरोप लगाएको बताए ।

नागरिक समूहले महालेखा परीक्षकको पछिल्लो प्रतिवेदनलाई पनि उदाहरणका रूपमा प्रस्तुत गर्दै नगरपालिकाभित्र व्यापक आर्थिक अनियमितता भएको प्रस्ट पारेको छ। प्रतिवेदनअनुसार, २०८०–०८१ को लेखा परीक्षणमा मात्रै ४ करोड ९६ लाख ५ हजार बेरुजु देखिएको छ भने हालसम्म जम्मा बेरुजु रकम १६ करोड २७ लाख ७४ हजार पुगेको छ।

अझ दुःखद् कुरा, महालेखाको प्रतिवेदन जेठ ६ गते नै प्राप्त भएपनि बेलबारी नगरपालिकाको वेबसाइटमा अझैसम्म राखिएको छैन। नगरप्रमुखको आलोचना गर्दै थापाले भने, ‘नगरप्रमुख र जनप्रतिनिधि जनताका प्रतिनिधि हुन् । शासक होइनन् । नागरिकको आवाज सुन्ने जिम्मेवारी उनीहरुको हुन्छ । नागरिकमाथि धावा बोल्ने हैसियत राख्दैनन् ।’

गम्भीर अनियमिततामा संलग्न कर्मचारीहरूको संरक्षण गर्नुभन्दा नगरप्रमुख स्वयंले छानबिन गर्नुपर्ने नैतिक दायित्व रहेको थापा बताउँछन् । नागरिक अगुवाहरुले लेखाप्रमुख धनमाया राईसहितका कर्मचारीमाथि निष्पक्ष छानबिन हुनुपर्ने, दोषी देखिए तत्काल कारबाही गर्नुपर्ने, सूचनाको हकको सम्मान गर्दै खर्च विवरण सार्वजनिक गर्नुपर्ने, नागरिकमाथिको दमन र धम्कीको अन्त्य हुनुपर्ने, नागरिक–प्रशासन सहकार्यमा समृद्ध नगरपालिका बनाउने पहल लिनुपर्ने लगायतका माग राखेका छन् ।

बेलबारी नगरपालिकामा नागरिक आवाजमाथि दमन गरिएको भनेर जनप्रतितिनिधि र कर्मचारीको तीव्र विरोध भइरहेको छ । ‘नागरिक आवाज उठाउँदैछन् । तर, नेतृत्वले सुनिरहेको देखिँदैन। बेलबारी अब संवाद, जिम्मेवारी र पारदर्शिताको नयाँ युगतर्फ अघि बढ्ने कि दमन र अपारदर्शिताको दलदलमा फस्ने ? भन्ने प्रश्न उठेको छ । यहाँ चनाखो तरिकाले निगरानी गर्नुपर्ने अवस्था आएको छ,’ थापाले भने ।

बेलबारी नगरपालिकामा पछिल्लो समय मेयर र उपमेयरबीच तालमेल मिलेको छैन । मेयर राई एमालेबाट र उपमेयर कोइराला नेपाली कांग्रेसबाट निर्वाचित जनप्रतिनिधि हुन् । उनीहरुबीचको विवादमा पारदर्शिताको प्रश्न उठाउँदै नागरिक समाज प्रवेश गरेको छ ।

थापाले पछिल्लो समय नगरपालिकाबाट सेवाग्राहीलाई दुःख दिने काम भइरहेको बताए । ‘यहाँ मेयर र उपमेयरबीचको ‘टसल’को कुरा छैन । बेथिति गर्ने र नगर्नेबीचको ‘टसल’ हो । नगरपालिका ठीक ढंगले चल्नुपर्छ भनेर हामीले खबरदारी गरेका हौं,’ उनी भन्छन्, ‘हामीलाई शान्तिपूर्ण बेलबारी चाहियो । जनताको आवाज दबाउने हैन । नागरिक आवाजलाई मेयर र उपमेयर जोडिएको द्वन्द्वका रूपमा लिन खोजिएको छ । तर, यो नागरिकको सरोकारको विषय हो ।’

मेयर राईले भने यो विषयमा कुनै प्रतिक्रिया दिन चाहेनन् । ‘यो कुरा विवाद गर्नेहरुलाई नै सोध्नु होला । म अहिले छलफलमा छु । बोल्न पाउँदिन’ भन्दै उनले फोन काटिदिए ।